“Het Bezoek van de Lijfarts”. Per Olov Enquist. Mijn gedachten over dit boek.

De arrestatie van Johan Friedrich Struensee.

Het boek stond al meer dan tien jaar in de boekenkast en ik had het nog niet gelezen. “Het bezoek van de lijfarts” van Per Olov Enquist. ( Wikepedia: Per Olov Enquist (Hjoggböle, 23 september 1934) is een Zweeds schrijver. Hij is bekend wegens zijn historische romans; met name Het bezoek van de lijfarts (1999) waarmee hij internationale erkenning kreeg.

Enquist studeerde geschiedenis van de literatuur aan de Universiteit van Uppsala en werkte als literatuurcriticus bij Svenska Dagbladet en Expressen. Door zijn werk werd hij een invloedrijk figuur in de wereld van de Zweedse literatuur. Hij was in 1973 gasthoogleraar aan de universiteit van Californië. Sinds 1977 wijdt hij zich geheel aan zijn schrijverschap.)

Het gaat over de Duitse dokter Johan Friedrich Struensee die, min of meer toevallig, de lijfarts wordt van de jonge, volstrekt krankzinnige, Deense koning Christiaan VII van Denemarken.Het boek dat ik heb gelezen is een saai uitziend boek met een harde kaft en vergeeld papier. Een achenebbisj boek dat het ergste doet vermoeden. Vermoedelijk ook de reden dat ik het nog niet had gelezen. Omdat ik me, onder meer, aan het verdiepen ben in de cultuurstroming die wij “Verlichting” noemen ( René Descartes, John Locke, Voltaire, Diderot, David Hume, Berkeley, Bacon en noem ze allemaal maar op) stuitte ik op de titel van dit boek. Ik besloot het boek alsnog te gaan lezen. En daar heb ik geen spijt van! Wat een prachtig en tragisch, maar uitermate goed geschreven boek!!! Ik kon het bijna niet wegleggen, dermate werd ik door het schokkende verhaal geboeid. Wat is er tragischer dan tengevolge van een intrinsiek gevoelde noodzaak tot het doen van het “goede” en “barmhartige” ten gronde te gaan aan perfide machinaties van kwaadaardige, wrede en gewetenloze mensen die, uiteraard, beweren dat ook zij het goede, dat wil zeggen die almachtige wrekende GOD aan hun zijde hebben staan? Dat maakt het boek zo verdomde actueel. Ook vandaag de dag zien we hele volksstammen die stellig beweren het “goede” te doen maar daarbij zo gewetenloos, wreed en boosaardig te werk gaan dat hun daden hun schijnheilige intenties volstrekt logenstraffen.

Het is niet mijn bedoeling om de inhoud van dit boek in het kort weer te geven, want dat kan zomaar het leesplezier bederven. Het gaat mij toch meer om de de kenmerken van de “Condition Humaine” die in dit boek nog weer eens zo treffend en esthetisch verantwoord uit de doeken wordt gedaan. Steeds weer blijkt dat de mens zwak is, dat de mens zich niet weet te beheersen en dat hebzucht, machtswellust en de jacht naar hogere sociale status hem keer op keer weer verleiden tot al het “slechte”. Ik zie daarbij het “slechte” als liefdeloos, egoïstisch en onbarmhartig gedrag en het “goede” als liefdevol, empathisch en barmhartig gedrag. Dit even voor de goede orde. Want we moeten natuurlijk wel ijkpunten hebben om menselijk denken en handelen te duiden. Desalniettemin is het natuurlijk illusoir te denken dat wij menselijk handelen en denken echt, dus volgens de wetenschappelijke methode, ethisch/moreel kunnen duiden en definiëren. Mensen die beweren dat zij dit wel kunnen trekken mijns inziens een veel te grote broek aan.

Dus binnen de beperkte, in feite meelijwekkend armzalige, kaders van het menselijke “weten” kunnen wij als pedante en waanwijze wezens wel wat rammelende uitspraken doen over ethiek en moraliteit. Maar het zijn juist deze pretentieuze en ronduit aanmatigende oordelen die het werkelijke kwaad in de wereld bevorderen. Neuroloog Swaab, een man van de wetenschap, heeft ook diep nagedacht over het kwaad in de wereld, hetgeen, gezien het gegeven dat hij van joodse afkomst is, niet verwonderlijk is. Hij komt tot de conclusie dat er intrinsiek slechte mensen zijn die, gegeven de voor hen juiste tijd en plaats, zich als een vis in het water zullen voelen indien zij hun medemensen kunnen beschadigen, vermoorden, verwonden, beledigen, martelen, etc.. Dus geen gezeur in de trant van Hannah Arendt als zouden alle mensen goede en slechte kanten hebben. Dokter Swaab constateert dat er nog behoorlijk wat mensen op deze aardkloot rondwaren die eigenlijk de incarnatie zijn van het echte en absolute kwaad. Deze mensen zullen dus, wanneer zij door de omstandigheden als het ware worden uitgenodigd, altijd kiezen voor “het ultieme kwaad”, voor de geestelijke en lichamelijke beschadiging en/of vernietiging van hun medemensen. En natuurlijk altijd met een beroep op het grote gelijk dat rechtstreeks voortvloeit uit de regels van hun religie of hun ideologie.

Deze wetenschappelijke constatering stelt enorm teleur. Mij althans wel. Ik dacht dat er altijd nog wel iets goeds verscholen zat in mensen die zo op het eerste gezicht het vlees geworden kwaad lijken te zijn. Ik besluit om, wellicht tegen beter weten in, het niet eens te zijn met dokter Swaab. Ik ga er vanuit dat ieder mens, hoe slecht hij ook is en hoezeer hij ook de belichaming van het ultieme kwaad lijkt te zijn, altijd nog wel ergens, diep verborgen in de krochten van zijn zwarte ziel, een kleine splinter van het goede in zich heeft.

En, terug naar het boek, dat dacht die lijfarts ook. Hij dacht ook het goede, maar werd vernietigd door het ultieme boze!

“Het bezoek van de lijfarts” is prettig geschreven. Goed vertaald uit het Zweeds en daarom heel plezierig te lezen. Het verhaal gaat over een bijzonder boeiende fase uit de Deense geschiedenis. Het is het verhaal van de Verlichting afgezet tegen duistere en kwaadaardige denkbeelden van een achterlijke religie.

Toch toont ook de hoofdpersoon, in al zijn verlichting, duidelijke zwakheden. Soms zwicht hij voor de destructieve verleidingen van nihilistisch hedonisme. In zijn algemeenheid handelt het hoofdpersonage (de lijfarts) dus goed, maar ondanks dat blijft hij toch vatbaar voor verleidingen van hebzucht en egoïsme.

De werkelijke geschiedenis van Denemarken waarborgt de structurele logica van het boek. De schrijver maakt er geen potje van. Hij houdt zich keurig aan eenheid van plaats en tijd en er is goddank geen sprake van storende “Flashbacks” en onlogische wisselingen van personages.

Deze historische roman zorgt niet voor vernieuwing in de literatuur maar is wel op een heel prettige en soepele manier geschreven. De romanpersonages worden voldoende uitgediept en komen daardoor op een heel natuurlijke wijze tot leven.

De stijl en de formulering van het boek vind ik bijzonder goed. Het boek leest prettig en het greep mij ook aan omdat het laat zien dat goede politieke intenties gesmoord kunnen worden in de gruwelijke wreedheid van gefossileerde tradities, irrationele en kwaadaardige religieuze overtuigingen en puur materialistisch eigenbelang.

Hieronder schrijf ik, ter illustratie van de onbeschrijflijke wreedheid van die tijd, een paar zinnen uit “Het bezoek van de lijfarts”:

De beginzin:

“Op 5 april 1768 werd Johan Friedrich Struensee als lijfarts van de Deense koning Christian VII aangesteld en vier jaar later terechtgesteld.”

Zinsneden onder aan bladzijde 353:

“…….en met de volgende slag was zijn hoofd van zijn lichaam gescheiden. Het hoofd werd daarna opgetild en getoond. …………….

Het lichaam was daarop ontkleed en de geslachtsdelen werden afgesneden en op de kar gegooid die onder het vijf meter hoge schavot stond. Daarna was de buik opengesneden, de darmen werden eruit getrokken en op de grond gegooid en het lichaam in vier delen gehakt die vervolgens in de kar werden geworpen.”

Zinsnede onderaan bladzijde 361:

“Toen de wagen de lijkdelen naar Vestre Fælled zou rijden waar hoofd en handen op staken geplaatst zouden worden en de andere lichaamsdelen en darmen op een rad gelegd, toen de wagen ten slotte vol was en zich in beweging kon zetten, was het veld leeg:………”

Noot 1.

Deze beschrijving van afschuwelijke en werkelijk gebeurde wreedheden in het Europa van de 18e eeuw bewijst dat ook onze “beschaving” is ontstaan uit een wereld van geweld, wreedheid en perversie, geïnitieerd en in stand gehouden door het achterlijke en uiterst primitieve gedachtegoed van irrationele religies en krankzinnige seculiere opvattingen/ideologieën over macht en bezit. De hierboven beschreven wreedheden waren in de achttiende eeuw vrij normaal en niemand keek er toen vreemd van op. Het “recht” moest immers zijn beloop hebben.

Inmiddels, in “onze” tijd, zijn de meeste mensen van mening dat de wereld veel beter is geworden. Dat zij nooit meer tot dergelijke bestialiteiten in staat zouden zijn. Helaas leert de werkelijkheid (Syrië, Irak, ISIS, religieus fundamentalisme, doodstraf, aanhoudende criminaliteit) ons iets heel anders. Wat verandert is, zijn de “incentives” voor wreedheid en geweld. De westerse mens heeft op geheel natuurlijke wijze een parasitair economisch systeem ontwikkelt waardoor de scherpe randjes van de samenleving in de vorm van geweld, agressie, honger, besmettelijke ziekten en inadequate medische zorg (tijdelijk) zijn verdwenen. Het zijn derhalve de leefomstandigheden die tijdelijk zijn veranderd, maar niet de genetische blauwdruk van de mens.

De mens is de afgelopen driehonderd jaar helemaal niet genetisch verandert. Hoe zou dat ook mogelijk zijn? Een dergelijke verandering zou alleen plaats kunnen vinden als de mens in dat opzicht genetisch zou muteren, als de mens op dat vlak verder zou evolueren naar een betere aanpassing aan zijn leefomgeving. Dergelijke ingrijpende mutaties/veranderingen kunnen uiteraard niet binnen driehonderd jaar plaats vinden. Daar zijn op zijn minst vele tienduizenden jaren voor nodig.

Gezien de neuro-wetenschappelijke bevindingen van neuroloog Swaab zal duidelijk zijn dat “beschaving” voor veel mensen inderdaad niet meer is dan een flinterdun laagje vernis is over hun pikzwarte hebzuchtige, machtswellustige en gewelddadige ziel. Haal de welvaart weg en de meeste mensen zullen weer tot barbarij vervallen.

Noot 2.

Gesproken wordt over de verlichting. Het is voor mijzelf best wel handig om hieronder even een beknopte uiteenzetting uit Wikepedia over de “Verlichting” te plaatsen.

“De Verlichting of Eeuw van de Rede was een cultureel–filosofische en intellectuele stroming in Europa die ruwweg samenviel met de 18e eeuw. In deze periode ontstond een culturele stroming of beweging van intellectuelen met als doel het gebruik van de rede en het filosoferen te bevorderen. De rede gaat alleen maar af op feiten, hoe verborgen die ook zijn.[1] De Verlichting stond aldus voor bevordering van de wetenschap en intellectuele uitwisseling. De propagandisten ervan bestreden het bijgeloof, misbruik van recht in kerk en staat, intolerantie en kwamen op voor zekere grondrechten.

Het is niet mogelijk om het exacte begin en einde ervan aan te duiden en de gegeven periode is slechts een indicatie. Volgens sommigen begon de Verlichting al omstreeks 1630[2], volgens anderen rond 1687. Ze zou hebben geduurd tot aan de Franse Revolutie in 1789[3][4] of nog iets langer, ongeveer tot aan de Napoleontische oorlogen (1804).[5]

De Verlichting wordt gezien als een van de pijlers van de westerse beschaving. Ze wijzigde het denken over de politiek, de wetenschap, de economie, de cultuur, de opvoeding en de religie in de westerse wereld.[6] De Verlichting gaf aanleiding tot modernisering van de samenleving door middel van individualisering, emancipatie, feminisme, secularisering en globalisering. Het gelijkheidsbeginsel, de mensenrechten en de burgerrechten vinden er hun wortels, net zoals het ‘vrijdenken’, het klassiek-liberalisme, het socialisme, het anarchisme.

De Verlichting kent een kritische en een constructieve zijde. De kritische zijde neemt het (geïnstitutionaliseerde) geloof en onredelijkheid op de korrel. De constructieve kant zoekt kennis (wetenschap) en nieuwe samenlevingsvormen met als idealen rechtvaardigheid en democratie.

Niet alle 17e- en 18e-eeuwers beschouwden hun tijd als verlicht, als een tijd waarin men het duistere verleden achter zich had gelaten.[7] Het was eerder een tijd van redelijkheid dan van rede; meer een houding, een doel of een streven dan een filosofisch stelsel.”

De Tijd Dringt!

De vlinder die alles kan veranderen.

 

 

We hebben meer dan genoeg. We hebben heel veel eten. We kunnen kiezen hoe we ons willen verplaatsen. We hebben hygiëne, zijn steeds gezonder en worden voortdurend medisch gescreend. We wonen in grote stevige huizen. We kunnen ons lichaam verfraaien. We kunnen buitensporig veel kleren kopen. We kunnen min of meer kiezen hoeveel kinderen we willen hebben.
We kunnen zelf ons totale leven vorm geven met een overvloed aan mogelijkheden.
Dat wil zeggen, dat we dat allemaal kunnen doen in een zeer bijzondere samenleving die ons onophoudelijk aanzet en vaak zelfs min of meer dwingt om de “zegeningen” van deze overvloed te ondergaan. Op straffe van uitsluiting.
Wij consumeren en produceren tot we er dood bij neervallen en helpen de wereld in sneltreinvaart naar de gallemiezen
Van bijna alles is te veel. Waarom? Waarom willen wij zo veel hebben. Sober zou genoeg moeten zijn.

Ik denk dat we bang zijn. Ik denk dat we bang zijn om later te weinig te hebben. Als je te weinig hebt ga je dood. Vroeger was dat veel duidelijker dan nu. In verre warme woestijnlanden zie je tegenwoordig nog wel eens mensen dood gaan omdat ze te weinig hebben. Wij wonen in het rijke westen. Het rijke westen. Ja, we zijn bang en daarom verzamelen we geld, macht, vrouwen, mannen, voedsel.
Toch hapert er iets. Toch is er soms iets in ons hoofd dat onrustig maakt. Schuld? Ontevredenheid? Afgunst? Jaloezie? Iets zit onder die hersenpan te pieren.
Het moderne leven is een vervreemdende ervaring. Het heeft ons in een paar eeuwen volledig losgezongen van onze grondslag. Los van onze wortels. Heeft ons in een kant en klare wereld gezet. Dat is even wennen. En dat wennen gaat nog niet zo lekker. We zijn bang. Bang om het allemaal weer te verliezen.
De angst om dood te gaan door gebrek of ziekte is een existentiële angst. Die angst willen we neutraliseren. We zijn zo vreselijk existentieel bang dat we onze angsten overcompenseren door het creëren van een vervreemdende wereld. Uit angst gaan we stelen in plaats van delen en dat noemen we dan economisch handelen. Handelen in een toestand van schaarste. Marktdenken. Je medemensen worden concurrenten. Als jij het niet pakt dan pakt een ander het wel. Oorlogen, rare godsdiensten, vreemd georganiseerde samenlevingen. Het gaat niet lekker. Je kunt niet ongestraft blijven stelen. En met onze rare geconditioneerde geest reageren we reflexmatig op alle risico’s die ons decadente leven kunnen bedreigen. Daar worden we niet gelukkiger van.

Terug naar de basis, mensen. Bevrijdt je geest uit de knellende groepsketenen van het automatisme en het conformisme. We moeten zo snel mogelijk de begrippen goed en kwaad herdefiniëren en dienaangaande een zo groot mogelijke mondiale consensus zien te bereiken. Achterlijke en kwaadaardige godsdiensten moeten op een fundamentele wijze aan de kaak worden gesteld en hun onheil moet op korte termijn worden ingedamd. Laat onethische en doortrapte rolmodellen links liggen. Ga de dingen weer echt zelf doen. Leer weer zelf na te denken. Laat je handen wapperen. Blijf je zelf de baas en verkoop je lichaam niet als de eerste de beste loonslaaf aan een ander. Een ander, die vervolgens goede sier maakt met de opbrengst van de vruchten van jouw arbeid en jou afscheept met een, relatief gezien, lullige grijpstuiver. Hebben we dan helemaal geen eergevoel meer? Is dat eergevoel dan volledig weggeërodeerd door de perfide verlokkingen van het anti-intellectuele, afstompende en materialistische hedonisme? Het heeft, dacht ik, nu wel lang genoeg geduurd. Laten we aub zo snel mogelijk de strijd aanbinden met de a-vitale tendensen in deze decadente westerse samenleving. Er is een totale omslag nodig in het denken over samenlevingen. De mens dient bij al onze strevingen doel te zijn en nooit middel.
De homo sapiens kan als soort alleen overleven als hij zich op tijd aanpast aan zijn veranderende omgeving. Welaan, die omgeving is aan het veranderen en snel ook.
Laten we het aankomen op groot leed en dorre ellende of zijn we nog vitaal genoeg om totaal nieuwe wegen te gaan bewandelen. Zijn we vitaal genoeg om die rottige en decadente consumptieverslaving te bestrijden. Zijn we vitaal genoeg om totaal andere, ongebaande wegen te gaan bewandelen. Gooi het juk van die verslaving af en geef ruimte aan je eigen creativiteit. Bedenk mooie en effectieve oplossingen voordat het te laat is. De tijd dringt.

Sniklaas slaat wild om zich heen. Intelligente mensen denken na over dit rare feest.

https://decorrespondent.nl/1592/De-snijtafel-fileert-de-rechtszaak-tegen-Zwarte-Piet/37730497112-418f0c03

 

 

Klikt u rustig op de url. Zo heet zo’n ding toch, geloof ik. U weet wel zo’n https-ding!

En wat ziet u? Een mogelijkheid om te genieten van de heren van de snijtafel. De correspondent werkt inmiddels samen met deze heren. Heel fijn! En wat nog fijner is is dat ze een verstandig, grappig en verhelderend verhaal vertellen over die hele krankjoreme zwartepietshit.

 

Begraaf alle creativiteit en ga lekker banaal tekeer op faceboek en twitter. Kijk eens, met losse handen!!

 

Het gaat uiteindelijk om de vraag wat wij elkaar aan meningen willen toestaan en welke meningen er volgens u de prullebak in moeten. Omdat uw waarheid de echte WAARHEID is.  Je lekker bemoeien met de ander. Een authentieker Nederlandse hobby kan ik me eigenlijk niet bedenken. Iets leukers is er kennelijk niet te bedenken voor al die eigenwijze witte en zwarte kaaskoppen. Vooral als je dan ook nog eens  in staat wordt gesteld om via die rare sociale media allerlei negatieve oordelen over de ander te spuien. Heerlijk toch, zo’n vrije bekrompen wereld!!

Een vraag over een boterham.

Dat is hem!

 

 

 

 

 

 

 

 

Er zijn twee hongerigen en maar één boterham. Wat is nu verstandiger en/of wijzer, de boterham delen of de boterham in zijn geheel laten toevallen aan de sterkste van de twee hongerigen? Hoe denken evolutiebiologen over zo’n vraag? Zou er werkelijk sprake kunnen zijn van een reëel bestaand altruïsme? Van een echt honderd procent belangeloos altruïsme?

Wie kent het antwoord?

Mijn stellige mening over uiterst kwalijke ontwikkelingen in Rusland.

Het lijkt mooier dan het is.

Ja, ik weet dat er bij de “Correspondent” allerlei politiek correcte mensen allerlei politiek correcte dingen zeggen over de kwestie Rusland, maar ik vind dat eigenlijk niet zo interessant. Ik kan die mensen meestal een woord voor blijven. Het is een oppervlakkig soort betrokkenheid. Een betrokkenheid die best wel een beetje op mijn eigen betrokkenheid lijkt. Leunstoelbetrokkenheid. Pseudo-engagement! Makkelijk en vrijblijvend. Nooit echt kwaad worden. Alles maar blijven relativeren en analyseren. Het staat heel erg ver af van een actieve, liefdevolle en hartstochtelijke betrokkenheid. Er is geen bereidheid tot betrokkenheid die verder gaat dan wat gemakzuchtig strooien met geld voor goede doelen. En het ergst van alles: er bestaat uiteindelijk bij al die kritikasters toch steeds weer, ondanks al hun ontkenningen, de stilzwijgende instemming met het vigerende onderdrukkende economische systeem. Want…..wiens brood men eet wiens woord men uiteindelijk toch spreekt. Echte offers voor een andere betere wereld zijn we dus kennelijk niet bereid te brengen.
De reacties en commentaren van al die gesettelde academische grootverdieners blijven daarom uiterst beschaafd en vrijblijvend. Men knikt elkaar vriendelijk toe en geniet van het gegeven dat ons soort mensen zo fatsoenlijk en zo redelijk is. Ik herken het allemaal. Want ik ben zelf eigenlijk net zo. Toch weerhield het bovenstaande mij niet om vanuit een diepgevoelde boosheid een anti-kapitalistisch en anti-religieus scheldmanifest over Rusland te schrijven. Hieronder kunt u het lezen, als u daar tenminste zin in heeft.
Rusland heeft een bijzonder rare president. Het is een testosteron-aangedreven alfamannetje. Hij heet poetin en is al sedert 2000 aan de macht. Toen Rusland nog een ordinair communistisch en staaskapitalistisch schoftenhol was werkte hij bij de KGB, de russische variant van de gestapo. Inmiddels is rusland een land waar een paar doortrapte en gewetenloze geldgraaiende machtswellustelingen doorhebben dat je met een neoliberaal economisch uitbuitingssysteem veel meer kunt stelen van je medemensen dan met een pretentieus ethisch, maar volstrekt dolgedraaid, systeem van terreur en achterlijk staatskapitalisme dat men destijds, geheel ten onrechte, “communisme” placht te noemen. Overigens heeft dit “reële” communisme met echt communisme natuurlijk nooit wat van doen gehad. Niet dat echt communisme nou zo leuk is of recht doet aan de ware natuur van de mens. In tegendeel! Het is juist het kapitalisme dat met zijn nadruk op hebzucht, macht en egocentrisme in zijn algemeenheid, naadloos aansluit op de werkelijke hoedanigheid van de individuele mens. Kapitalisme is dan ook geen “- isme” maar doodgewoon een weergave, een nauwkeurige beschrijving, van hoe de mens normaal pleegt te denken en te handelen. De mens is in feite “kapitalisme”.
De schoften, dieven en moordenaars (denk aan het vermoorden van kritische journalisten!!!) die rusland tegenwoordig besturen en een bijna volledige zeggenschap over alle nieuwsmedia hebben, rekenen het tot hun taak om het russische volk middels leugens, verdraaiing van feiten en geraffineerde hersenspoeling een totaal verkeerde, hen welgevallige, indruk van de werkelijkheid te geven. Het russische volk weet door dit bedrog werkelijk helemaal van niets en is volslagen onnozel. Poetin en zijn vuige machtspolitiek worden gesteund door meer dan 80% van de russische bevolking. Die samenleving slikt kennelijk, volstrekt dociel, alles voor zoete koek en laat, op een enkele intellectuele uitzondering na, geen enkel kritisch geluid horen. Het zijn in feite tragische, sneue en droevige mensen!!!
Poetin en de russische elite waarop dat alfamannetje steunt menen zich te moeten afzetten tegen het westen. Waarom weet ik niet, want in feite streven zij precies hetzelfde systeem van roverskapitalisme na dat Europa in zijn greep houdt. Het zal wel wortelen in een diepgevoeld minderwaardigheidsgevoel op economisch en sociaal-cultureel terrein. Hetzelfde minderwaardigheidsgevoel als waaronder veel moslims gebukt gaan. Dan heb ik het natuurlijk over al die hypocriete moslims die een onderdrukkende en gewelddadige religie aanwenden om hun afgunst en jaloezie, voortkomend uit hun gebrek aan voldoende luxe wereldse goederen, nog een beetje respectabel en pseudo-ethisch te doen lijken. Best wel beklagenswaardig dus. “Eigenlijk ben ik ethisch veel beter dan jij, maar dat komt helaas niet tot uiting in de huidige verdeling van luxe aardse goederen”. Zoiets. Zolang mensen zich op een zombie-achtige wijze slachtoffer blijven voelen van hun eigen, door commerciele hersenspoeling tot stand gekomen gevoel van permanente materiele deprivatie, zullen ze verongelijkt en gefrustreerd blijven denken en handelen in een, door henzelf geschapen, wereld van anti-intellectueel geweld en botte barbaarse agressie.
En dit alles vindt zijn oorzaak in onuitroeibare hebzucht, ziekelijke drang naar macht en verslaving aan consummeren. Meer willen lijken dan je bent. Voor je vrienden, je kennissen, je zakenrelaties of je bloedeigen famielje. Godbetert!!

Onze hoop is gevestigd op enkelingen. Op de mensen die nog niet echt zichtbaar zijn tussen alle gehersenspoelde consumptieverslaafden en gewelddadige, irrationele religieuze gekken. En misschien wachten we wel tevergeefs, zal de mensheid gewoon uitsterven en zal er over tien miljoen jaar helemaal niets meer te zien zijn van al die opgeklopte, zich o zo belangrijk voelende materialistische en blaaskakende betweters, die zich mensen noemen en zich de koningen en keizers van de schepping wanen.

Zo, dat is er weer uit. Best lekker om weer eens tekeer te gaan. Alhoewel, met dat roverskapitalisme in West Europa valt het allemaal nog wel mee. In ieder geval zijn we hier nog zo fatsoenlijk om enige overblijfselen van de verzorgingsstaat in stand te laten. Wat niet wegneemt dat we in Nederland steeds meer in een werkgeverswereld terecht zijn gekomen met meer voor jezelf en veel minder voor anderen. Dat kan ook niet anders als je bijna onafgebroken vijftig jaar een enorme VVD invloed op de samenleving hebt gehad. Dat is ons niet in de koude kleren gaan zitten, ondanks het feit dat we er zelf voor gekozen hebben.